ေအာက္တိုဘာလအတြင္းက ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားေတြ႕ဆုံပြဲၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ အေျပာင္းအလဲမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ KNU ႏွင့္ RCSS တို႔ကလည္း ၎တို႔၏ သေဘာထားတို႔ကို ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္းေၾကညာခ်က္ေၾကာင့္ပင္ အကဲခတ္သူမ်ားအၾကား ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ရတက္မေအးစရာမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ မ်က္ေမွာက္ အေျခအေနမ်ားအေၾကာင္း ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ နာယက ဗိုလ္မႉးႀကီးခြန္ဥကၠာကို The Voice Journal က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။
The Voice Journal – လတ္တေလာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ တစ္ဆို႔ေနတဲ့အဓိကအခ်က္ေတြက ဘာျဖစ္မလဲဗ်။
KO – လတ္တေလာ တစ္ဆို႔ေနတာကေတာ့ အေၾကာင္းျပတာက တစ္မ်ိဳးေပါ့။ တကယ့္ ေျမျပင္ေပၚမွာ တစ္ဆို႔ေနတာက NCA ကို သူ႕အတိုင္း မလိုက္ဘဲနဲ႔ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္ ေကာက္ယူအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုၿပီး အျမတ္ထုတ္ယူတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ ရွိေနတယ္။ NCA လက္မွတ္ထိုးတဲ့ တိုင္းရင္းသားဘက္မွာေရာ၊ တပ္မေတာ္ဘက္မွာေရာဒီႏွစ္ဖြဲ႕စလုံးမွာ အဲဒီလိုစဥ္းစားခ်က္နဲ႔ လုပ္ေနတာေတြရွိေနေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ NCA အတိုင္း အတိအက် မလိုက္ၾကတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္လို႔ၿခဳံၿပီး ေျပာလို႔ရပါတယ္။
The Voice Journal – အခုလတ္တေလာမွာပဲ KNUေရာ၊ RCSS ေရာ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထုတ္ထားၾကတာ ရွိတယ္။ KNU ကေတာ့ တရားဝင္ေဆြးေႏြးပြဲတက္တာကို ရပ္ဆိုင္းၿပီးေတာ့ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးမႈေတြကေန သြားမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီေၾကညာခ်က္ကေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းကို တစ္စုံတစ္ရာ သက္ေရာက္မႈရွိလား။
KO – ဒါကေတာ့ တစ္ဖြဲ႕ခ်င္းရဲ႕ အေျခအေနေပါ့ဗ်ာ။ တစ္ခုလုံးၾကည့္ရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲကို ကသိကေအာက္ေတာ့ ျဖစ္တာေပါ့။ ရပ္တန္႔သြားတယ္။ ေႏွာင့္ေႏွးသြားတယ္အထိ မေျပာခ်င္ေတာင္ ကသိကေအာက္ေတာ့ ျဖစ္တာေပါ့။
The Voice Journal – ဒီအတိုင္းပဲ RCSS ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာလည္း တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ထားရွိေရးနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲမထြက္ေရးကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေပါ့။ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲမထြက္ရဆိုတာ NCA မွာ မပါဘူး။ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေရးအခ်က္ကိုလည္း အလြတ္သေဘာေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္ကေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိလား ခင္ဗ်။
KO – ရွိပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ဒီႏွစ္ဖြဲ႕ေၾကညာခ်က္ထုတ္တာက KNU က ထုတ္တာက တရားဝင္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ မပါဘူး။ အလြတ္သေဘာမွာ ပါမယ္။ RCSS ကက် တစ္မ်ိဳးဗ်။ ဒီအေန အထားႏွစ္ခုက မတူဘူးဗ်။ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ လုပ္ငန္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးလုပ္ငန္း သဘာ၀ခ်င္းက မတူဘူးဗ်။ NCA ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ စုစည္းထားတဲ့ေနရာမွာ ဒီအစုအဖြဲ႕ ႏွစ္ဖြဲ႕ပဲ ရွိတယ္။ တစ္ခုက ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ၊ တစ္ဖြဲ႕က ႏိုင္ငံေရးပူးတြဲေဆြးေႏြးမႈ ေကာ္မတီ။ ဒီႏွစ္ခုမွာတစ္ဖြဲ႕က ႏိုင္ငံေရးမွာ ယာယီ ရပ္တယ္။ တစ္ဖြဲ႕က စစ္ေရးမွာ ယာယီရပ္တယ္ဆိုေတာ့ ႏွစ္ခုစလုံးက NCA က ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဒီပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ၿပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ေဆာင္႐ြက္မယ္ဆိုတဲ့ NCA ရဲ႕နိဒါန္းပိုင္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္ကြဲလြဲေနသလားလို႔ သြားၿပီးစဥ္းစားစရာျဖစ္တယ္ဗ်။ တစ္ဖက္က ခြဲမထြက္ရပဲ ေျပာေျပာ၊ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ပဲ ေျပာေျပာ အဲဒါေတြေျပာေနတာက ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဖြင့္ထားတဲ့ဟာေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ ေဆြးေႏြးပါ။ ဒီ Issue ကို ေဆြးေႏြးပါ။ မေဆြးေႏြးဘူး ဒီေဆြးေႏြးပြဲက ထြက္ခြာတယ္လို႔ ဘယ္သူမွ မေၾကညာဘူး။ တပ္ကလည္း မေၾကညာဘူး။ အစိုးရကလည္း မေၾကညာဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေခါင္းစဥ္ေတြအေပၚမွာ မေက်လည္တာ ေဆြးေႏြးၫွိႏႈိင္းဖို႔ လမ္းက ပြင့္ေနတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီမွာ ပူးေပါင္း မေဆာင္႐ြက္ဘူး၊ မေဆြးေႏြးဘူးလို႔ ေျပာရင္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈကို သြားၿပီးေတာ့ ထိခိုက္ႏိုင္တာေပါ့။ အဲဒါကိုေတာ့ စိုးရိမ္မႈရွိပါတယ္။
The Voice Journal – ဆိုေတာ့ ဒီေၾကညာခ်က္ႏွစ္ခုစလုံးက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္းက လုပ္ခဲ့တဲ့ ထိပ္သီးေတြ႕ဆုံပြဲေနာက္ပိုင္း ေပၚထြက္လာတာေတြ႕ရတယ္။ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာ တစ္ခုခု မေက်လည္တာ ျဖစ္ခဲ့လား။ သို႔မဟုတ္ တစ္စုံတစ္ရာ နားလည္မႈလြဲသြားတာမ်ား ရွိခဲ့လားဗ်။
KO – ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲလို႔ တည့္တည့္ေတာ့ ေျပာလို႔မရဘူး။ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲက ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔၊ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး နားလည္မႈရေအာင္လုပ္ဖို႔လို႔ စဥ္းစားေပမယ့္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာ ကာခ်ဳပ္ (တပ္ခ်ဳပ္)ရဲ႕ အဖြင့္မိန္းခြန္းက နည္းနည္းေလးျပင္းထန္သြားတဲ့ သေဘာေတာ့ ရွိတယ္။ အဖြင့္မွာေလ။ ကာခ်ဳပ္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းက ျပင္းထန္သြားတဲ့ သေဘာရွိေတာ့ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေခ်ာေမြ႕ဖို႔ စဥ္းစားရမယ့္ေနရာမွာ သူ႕ရဲ႕ Policy မိန္႔ခြန္းက ျပင္းထန္သြားေတာ့ စိတ္မေကာင္းၾကဘူးေပါ့။ ဘယ္လို ဆက္လုပ္မလဲဆိုတာ နည္းနာရွာၿပီးေတာ့ မိန္႔ခြန္းအေပၚမွာပဲ မေက်လည္ဘူးဆိုလည္း ဆက္လက္ေဆြးေႏြးလို႔ ရတာေပါ့ဗ်ာ။ သို႔ေသာ္ သူက ဒီလို မိန္႔ခြန္းေျပာတယ္။ တို႔ကလည္း ဒီလိုျပန္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေခၚ ပါးကိုက္ နားကိုက္ေပၚလစီမ်ိဳးေပါ့။ ပါးကိုက္ နားကိုက္ေပၚလစီမ်ိဳးကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က လက္မခံဘူး။ အားမေပးခ်င္ဘူး။ ပါးကိုက္ နားကိုက္လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈလမ္းစဥ္ကို ကသိကေအာက္ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုျဖစ္ေနရင္ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း ေနာက္တစ္မ်ိဳးျပန္လုပ္လိုက္၊ အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အဖြဲ႕ေတြကလည္း ေနာက္တစ္မ်ိဳး ျပန္လုပ္လိုက္။ အဲဒီလို သူတစ္ျပန္ ကိုယ္တစ္ျပန္၊ မင္းလား ငါလားဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး လုပ္ၾကရင္ အလားအလာ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ျပည္သူေတြ ေမၽွာ္မွန္းေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္က အလားအလာ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိုးရိမ္မႈရွိပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ အေျဖရွာၿပီး ထြက္ေပါက္ရွာမလဲဆိုတာ အခု အေက်အလည္ၫွိႏႈိင္းေနၾကပါတယ္။
The Voice Journal – ခြဲမထြက္ရဆိုတဲ့အခ်က္က NCA မွာ မပါဘူးလို႔ သိထားရေတာ့ ဒီအခ်က္က ၿငိမ္ခ်မ္းေရးထဲ ဘယ္လိုေရာက္လာတာလဲ။ ဘယ္သူက သယ္ေဆာင္လာတာလဲခင္ဗ်။
KO – ခြဲမထြက္ရဆိုတဲ့ဟာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နံပါတ္တစ္က NCA မွာ မပါဘူး။ နံပါတ္ႏွစ္က ဖက္ဒရယ္အေျခခံမူ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္က အျမင္။ သို႔ေသာ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံရဲ႕ အေျခခံမူ ျဖစ္ေနတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမွာ အဓိက ပါေနတယ္။ ပါေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံမွာပါတဲ့ အေျခခံ အခ်က္ေတြကို ေ႐ႊ႕ၿပီးေတာ့ ပါဝင္ထည့္သြင္းခ်င္တဲ့ ဆႏၵက တပ္မေတာ္မွာ ရွိတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံမွာပါတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ ပါေစခ်င္တယ္။ ပါေစခ်င္ေနေတာ့ ဒါေတြကို ထည့္ႏိုင္ဖို႔အတြက္က NCA မွာပါတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းဖို႔ အခြင့္အေရးေတြရွိရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ၂၀၀၈ မွာပါတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္နဲ႔ တြဲၿပီးေတာ့ ျဖည့္စြက္လိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္မူၾကမ္းထဲမွာ အားလုံးက လက္မခံေသးေတာ့ သေဘာမတူေသးဘူးေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္း မူၾကမ္းထဲမွာ ဒီခြဲမထြက္ရဆိုတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္က ပါလာတာျဖစ္တယ္။
The Voice Journal – တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္ၾကားမွာ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေရးဆိုတဲ့ အခ်က္အေပၚ ဘယ္လို႐ႈျမင္ၾကလဲဗ်။
KO – ဒီတစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ဆိုတာကေတာ့ မူအားျဖင့္ေတာ့ အားလုံးလက္ခံၾကပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံၫႊန္း ျဖစ္တယ္။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေပၚထြန္းလာရင္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးမွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆိုတာ တစ္ခုတည္းပဲရွိၾကတယ္။ ဒီမူကိုေတာ့ ဘယ္သူမွ မျငင္းၾကဘူးဗ်။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ရဲ႕အယူအဆနဲ႔ လက္ရွိျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ကို ဆိုလိုသည္လို႔ အဲဒီလို အဓိပၸာယ္မျပန္ဖို႔ပဲ လိုတယ္။ အဲဒီလို အဓိပၸာယ္ေရာမွာ ေၾကာက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေရး ဝန္ေလးတဲ့ဟာေတြ ျဖစ္ေနၾကတာေပါ့။ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ဆိုတာ လက္ရွိကို ေျပာလား။ အနာဂတ္ရည္မွန္ထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ႀကီးကို ဆိုလိုသလားဆိုတာ မရွင္းမရွင္း ျဖစ္ေနေတာ့ လက္ခံဖို႔ နည္းနည္းဝန္ေလးေနတယ္။ မူအရေတာ့ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္မွာ One Country, One Military ဆိုတာ လက္ခံၿပီးသားပဲ။ ဆိုလိုရင္းကို မရွင္းေသးေတာ့ အဓိပၸာယ္ေကာက္ယူတာ လြဲမွားမွာ ေၾကာက္လို႔ တိုင္းရင္းသားေတြကလည္း သတိနဲ႔ေပါ့။ မူအားျဖင့္ လက္ခံတယ္လို႔ပဲ သူတို႔ကလည္း ေျပာထားၾကေသးတယ္။
The Voice Journal – ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ တပ္နဲ႔ အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ တစ္သေဘာတည္း ျဖစ္ရဲ႕လားခင္ဗ်။
KO – နည္းနည္းကြာတယ္ဗ်။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြရဲ႕ ရလဒ္ကို အစိုးရကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုစာခ်ဳပ္မွာ အဓိကပါရမယ့္ ဖက္ဒရယ္အေျခခံမူေတြရရွိဖို႔ အဓိကႀကိဳးပမ္းေနတယ္။ ဒါ အစိုးရဘက္ကေပါ့ေလ။ ဖက္ဒရယ္အေျခခံမူေတြပါတဲ့ ျပည္ေထာင္စုစာခ်ဳပ္ရရင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံကို လႊတ္ေတာ္ျပင္ပလမ္းေၾကာင္းကေန ျပင္ႏိုင္သေလာက္၊ ျပင္သင့္သေလာက္ ျပင္ဖို႔က အစိုးရရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါျပင္ၿပီးမွ လိုအပ္ရင္လည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲအခ်ိန္က်ရင္ ဆက္လုပ္မွာေပါ့ဗ်ာ။ သို႔ေသာ္ တပ္မေတာ္က ဒါနဲ႔ထပ္တူေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ တပ္မေတာ္က ေ႐ြးေကာက္ပြဲတစ္ပိုင္းထား။ ၂၀၂၀ မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အားလုံးၿပီးေျမာက္ရမယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳး ေျပာတယ္။ ဆိုလိုတာက အားလုံး ၿပီးေျမာက္ခ်င္တယ္ဆိုတာက ဖက္ဒရယ္အေျခခံမူ ရခ်င္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ျပည္ေထာင္စုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ထို႔အတူ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္း၊ လုံၿခဳံေရးက႑ကိုလည္း အၿပီးအျပတ္ ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့သေဘာ ရွိတယ္။ ဒီေတာ့က႑အားလုံး အၿပီးအျပတ္ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ သေဘာ တပ္မေတာ္ကေတာ့ ၂၀၂၀ ကို Target ေပးတယ္။ NLD ကေတာ့ ၂၀၁၉ ကို Target ေပးတယ္။ လုပ္ငန္းအားလုံးကို မဟုတ္ဘူး။ ဖက္ဒရယ္ အေျခခံမူရရွိေရးကို ဦးစားေပးတယ္။ အဲဒါေတာ့ နည္းနည္းကြာတယ္ေပါ့ဗ်။
The Voice Journal – အခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ မကုန္ခင္ ပင္လုံညီလာခံ ထပ္က်င္းပႏိုင္ပါ့မလားဗ်။
KO – ကၽြန္ေတာ္ ထင္တယ္။ နည္းနည္းေတာ့ ၾကပ္သြားတယ္။
The Voice Journal – ၾကပ္သြားတယ္ဆိုတာက..။
KO – ၾကပ္သြားတယ္ဆိုတာက အခုလိုေပါ့။ ကသိ ကေအာက္ေလးေတြ ျဖစ္သြားေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ၾကပ္သြားတယ္။ အလြတ္သေဘာေတြ၊ ၫွိႏႈိင္းပြဲေတြ ျပန္လုပ္ရေတာ့ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္တဲ့အခါက် ကၽြန္ေတာ္ ထင္တယ္။ ဇန္နဝါရီလလယ္ေလာက္ကို ျပန္ေရာက္သြားမယ္။ အားလုံးသုံးသပ္တာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ပထမဆုံးအႀကိမ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ရက္ေလာက္ကို ျပန္ေရာက္သြားမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၾကတယ္။
The Voice Journal – လတ္တေလာ NCA ထိုးတဲ့ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ မထိုးတဲ့အဖြဲ႕ေတြ ေတြ႕ဆုံဖို႔ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကေရာ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ျဖစ္မလဲ ခင္ဗ်။
KO – အဲဒါကလည္း ျပင္ေတာ့ျပင္ဆင္ေနတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ပုံစံက်က်၊ တရားဝင္မေတြ႕ခင္မွာ အလြတ္သေဘာေတြ႕ႏိုင္ေအာင္ ဖန္တီးေနၾကတယ္ဗ်။ အထူးသျဖင့္ ေျမာက္ပိုင္းကအဖြဲ႕ေတြထဲမွာ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္းေတြ႕ဖို႔ စိတ္ဝင္စားၾကတဲ့အဖြဲ႕ေတြ ရွိသလို စိတ္မဝင္စားၾကတဲ့အဖြဲ႕လည္း ရွိတယ္။ ထို႔အတူပဲ ေျမာက္ပိုင္းအထိ မဟုတ္ဘဲ ခ်င္းမိုင္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာပဲ က်န္ရွိေနေသးတဲ့အဖြဲ႕ေတြလည္း သူတို႔စုဖြဲ႕မႈနဲ႔ သူတို႔ေပါ့ဗ်ာ။ ထိုးတဲ့အဖြဲ႕နဲ႔ မထိုးတဲ့အဖြဲ႕ အလြတ္သေဘာေတြ႕ဆုံဖို႔ ျပင္ဆင္မႈေတြ ရွိေနတယ္။ ဒါေတြက အခုလက္ေတြ႕မွာပဲ ရွိေနတဲ့ဟာေတြျဖစ္ေတာ့ ဒီအခင္းအက်င္းမွာပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားေပးၿပီး ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။
The Voice Journal – တရားဝင္ ေတြ႕ဆုံမႈေတြကေရာ ဒီလအတြင္းမွာ ျဖစ္လာႏိုင္လား။
KO – မျဖစ္ႏိုင္ေသးဘူးဗ်။ တရားဝင္ေတြ႕ဆုံမႈေတြက ဒီႏွစ္ပိုင္းထဲကို မေရာက္ႏိုင္ေသးဘူး။ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆုံေရးကိုပဲ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သိရသေလာက္ေပါ့။
The Voice Journal – တပ္နဲ႔ NLDအစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေပၚ ရည္႐ြယ္ခ်က္တစ္မ်ိဳးစီျဖစ္တယ္လို႔ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေျပာခဲ့တယ္ေနာ္။ ဒီအစိုးရနဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္လုပ္ေဆာင္မႈနဲ႔ ထိေရာက္မႈအပိုင္းကေရာ ဘယ္လိုရွိပါလဲခင္ဗ်။
KO – ကၽြန္ေတာ္ျမင္တာကေတာ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သူ႕အစိုးရတရားဝင္ (Legitimacy) မႈရရွိေရးနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး စဥ္းစားတယ္ဗ်။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ေအာင္ျမင္သေလာက္ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ စစ္သားတစ္ပိုင္း၊ အရပ္သားတစ္ပိုင္း အစိုးရဟာ တရားဝင္မႈ ပိုရွိမယ္။ ႏိုင္ငံတကာေထာက္ခံမႈ ပိုရမယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ သူ႕အစိုးရ ေသေရး ရွင္ေရး ျဖစ္တာေပါ့ဗ်ာ။ လက္ရွိအစိုးရက်ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာေထာက္ခံမႈ ရွိတယ္။ ျပည္သူေထာက္ခံမႈ ရွိတယ္။ ႏိုဘယ္လ္ဆုရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေခါင္းေဆာင္တယ္ဆိုေတာ့ သူ႕ရဲ႕ ရပ္တည္မႈက အျပည့္အဝရွိေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ တကယ့္အဆုံးအျဖတ္ႀကီး မဟုတ္သလိုေတာ့ ျဖစ္တာေပါ့။ လုပ္ေတာ့ လုပ္မယ္။ ဦးစားေပးမယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အားသြန္ ခြန္စိုက္ လူအင္အားအားလုံး ထုတ္သုံးၿပီး လုပ္ဖို႔ကို ေရာက္ရွိခ်င္မွ ေရာက္တာေပါ့။ အထူးသျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အခုပါေနတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲက လူေတြက အခ်ိန္ျပည့္ပါတာ နည္းတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေပါ့ေလ။ 24 hours လုပ္တဲ့လူ သိပ္မရွိဘူး။ ဦးေအာင္မင္းတုန္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမင္တာက 24 hours လုပ္တယ္ဗ်။ ဦးေအာင္မင္းက အိပ္လည္း ဒီစိတ္၊ စားလည္း ဒီစိတ္နဲ႔ လုပ္ခဲ့တယ္ဗ်။ အခုပုဂၢိဳလ္ေတြက် သူတို႔ရဲ႕ မူလတျခားလုပ္ငန္းေတြ ရွိၾကတယ္ေလ။ အဲဒီလုပ္ငန္းေတြက တစ္ဖက္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလည္း လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္တဲ့ အခါက်ေတာ့ အခ်ိန္ျပည့္လို႔ မေျပာႏိုင္ဘူး။ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈေရာ ဘာေရာေပါ့။ အဲဒီအခက္အခဲေတြ႕ရတဲ့ အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရတာ အားမလိုအားမရျဖစ္ရတာလည္း ရွိပါတယ္။
The Voice Journal – ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အစိုးရႏွစ္ရပ္ လုပ္ပုံကိုင္ပုံမတူၾကတဲ့အတြက္ ရလဒ္ကေရာ ဘယ္လိုရွိပါလဲခင္ဗ်။ ထိေရာက္မႈေပါ့။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ကၽြမ္းက်င္မႈအပိုင္းေပါ့။
KO – ကၽြမ္းက်င္မႈေရာထိေရာက္မႈေရာက စိတ္အား ထက္သန္မႈရဲ႕ ေရာင္ျပန္ဟပ္တာေလဗ်ာ။ ဒါကေတာ့ ကၽြမ္းက်င္မႈကလည္း နည္းနည္းေတာ့ ကြာတာေပါ့။ ဦးသိန္းစိန္သက္တမ္းမွာ ဒီေဆြးေႏြးပြဲစတာက ၂၀၁၂ ကေန အဖြဲ႕ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ Biliteral ေတြလည္း ထိုးရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ Multi-literal အတြက္ကို အခ်ိန္ယူတာ သုံးႏွစ္ပဲဗ်။ ၂၀၁၂၊ ၂၀၁၃၊ ၂၀၁၄၊ ၂၀၁၅ မွာ ၿပီးစီးသြားတာပဲ။ သုံးႏွစ္ခြဲ ေလးႏွစ္မွာ ၿပီးစီးသြားတဲ့ အလုပ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ Biliteral ထိုးတဲ့ စာခ်ဳပ္က ၁၄ ခုေလာက္ ရွိတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ Multi- literal ျဖစ္တဲ့ NCA ထိုးျဖစ္တာလည္း ရွစ္ဖြဲ႕ရွိတယ္။ ေနာက္ပထမအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ။ အဲဒါေတြ အားလုံးလုပ္ျဖစ္တာက သက္တမ္းၾကည့္ရင္ သုံးႏွစ္ခြဲေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ အခုအစိုးရသစ္မွာ သုံးႏွစ္ရွိၿပီ။ ၂ ႏွစ္ခြဲေပါ့ ဗ်ာ။ ဧၿပီလက စတြက္ရင္။ အဲဒီ ၂ ႏွစ္ခြဲမွာ နည္းနည္း ေရေရရာရာကေလး သိပ္မေတြ႕ရသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း အစြမ္းကုန္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ၾကပါတယ္။ ေရေရရာရာ ဟိုဟာေပါ့ဗ်ာ ေရွ႕တိုး ေနာက္ဆုတ္ရတဲ့ဟာမ်ိဳးေပါ့။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီဝင္လာတဲ့ဟာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ပါၿပီးတဲ့ေနာက္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီကလည္း တက္တက္ႂကြႂကြ မဟုတ္ဘဲ ညည္းၫူၿပီး အဆင္မေျပဘူး ညည္းေနတာ ၾကားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း စိတ္မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါေလးပါပဲ။ နည္းနည္းေလးေတာ့ အားစိုက္ဖို႔လိုတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထင္တယ္။ အစိုးရသက္တမ္းကလည္း ဘာမွ မက်န္ေတာ့ဘူး။
The Voice Journal – ဒါဆို ၂၀၂၀ မွာ အစိုးရ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေရာ ဒီ NCA ကေရာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိလား။
KO – အႀကီးအက်ယ္ေတာ့ မေျပာင္းဘူး။ ေရွ႕တိုးတဲ့ ကိစၥမွာ ေႏွးတာနဲ႔ ျမန္တာပဲ ရွိႏိုင္တယ္။ U Turn လွည့္ သြားတာတို႔၊ Break Down ျဖစ္သြားတာတို႔ ျဖစ္ဖို႔ မလြယ္ဘူး။ တိုင္းေရးျပည္ေရး၊ ျပည္သူလူထုရဲ႕သေဘာထား၊ ႏိုင္ငံတကာဖိအား ေနာက္ၿပီး သက္ေသေတြလည္း ရွိတယ္။ စာခ်ဳပ္မွာ သက္ေသေတြ လက္မွတ္ထိုး ထားတာရွိေတာ့ ဒီ NCA လမ္းေၾကာင္းကေတာ့ ပစ္ပယ္လို႔ေတာ့ မရဘူးဗ်။ ဘယ္အစိုးရပဲ တက္တက္။ ဒီ NCA လမ္းေၾကာင္းပစ္ပယ္မယ္လို႔ ေျပာတဲ့ အစိုးရ၊ ပစ္ပယ္မယ္လို႔ ေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီဟာ ဘယ္လိုမွ လူထုေထာက္ခံမွာေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီ NCA ကေတာ့ ဆက္လက္ကိုင္စြဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းကို ဆက္လက္ေလၽွာက္မယ္လိုပဲ ေျပာရမွာပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၂၀၂၀ မွာလည္း ေျပာင္းလဲမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေႏွးလား ျမန္လားကေတာ့ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေပၚ မူတည္ၿပီး သုံးသပ္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။
The Voice Journal – တနဂၤေႏြေန႔က ရန္ကုန္မွာ လုပ္တဲ့ပြဲမွာ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ အစေကာက္မရေအာင္ ၿပိဳပ်က္သြားတာမဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ဗိုလ္မႉးႀကီး ေျပာသြားတယ္။ ဒီလိုအေကာင္းျမင္႐ႈျမင္ခ်က္က ဘယ္အေပၚကို အေျခခံပါသလဲ ခင္ဗ်။
KO – ကၽြန္ေတာ္ ခုနေျပာတဲ့အထဲ ပါသြားပါတယ္။ တစ္ကေတာ့ NCA လိုစာခ်ဳပ္မ်ိဳးဟာ ျမန္မာျပည္ သမိုင္းမွာ မေပၚဖူးဘူး။ ဒီလိုႏိုင္ငံေရးလမ္းျပေျမပုံေတြ ဘာေတြပါၿပီးခ်ဳပ္တဲ့စာခ်ဳပ္မ်ိဳးဟာ ျမန္မာျပည္သမိုင္းမွာ မရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲေတြ၊ တပ္မေတာ္သုံးဖြဲ႕ညီေပါ့ဗ်ာ ကတိကဝတ္ျပဳထားတဲ့ စာခ်ဳပ္လည္း ျဖစ္တယ္။ နံပါတ္သုံးက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံျခားက EU နဲ႔ UN အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေလးႏိုင္ငံနဲ႔ အစုအဖြဲ႕ႀကီးႏွစ္ခုက သက္ေသအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ထိုးထားတယ္။ နံပါတ္ေလးက အခုလက္ရွိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံသားေတြက အေတြ႕အႀကဳံေတြ ရင့္က်က္လာၿပီ။
ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေျခအေနေတြကို သူတို႔လည္း ေလ့လာအကဲခတ္တတ္ၿပီဗ်။ ဒါေၾကာင့္ NCA လမ္းေၾကာင္းပ်က္မယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပ်က္မယ္ဆိုရင ျပည္သူကေတာ့ သည္းခံမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္တယ္။ ျပည္သူက သည္းခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္သူက သည္းမခံဘူးဆိုရင္၊ ျပည္သူ ေဒါသ ေပါက္ကြဲလာမယ္ဆိုရင္ အဲဒီပြဲ ဖ်က္တဲ့သူက တရားခံ ျဖစ္တာေပါ့။ သမိုင္းတရားခံ၊ ျပည္သူေတြက စြပ္စြဲျခင္း၊ ဒဏ္ခတ္ျခင္းခံရမယ့္ တရားခံ ျဖစ္သြားမယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ဘယ္အစုအဖြဲ႕က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ဖ်က္ဆီးတဲ့အစုအဖြဲ႕ ျဖစ္လိမ့္မယ္ မထင္ဘူး။ လုပ္တာျပဳတာ ေအာင္ျမင္မႈ နည္းခ်င္နည္းမယ္ဗ်ာ။ ဖ်က္ဆီးတဲ့လူေတာ့ ဘယ္သူမွ ျဖစ္ခ်င္မယ္ မထင္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူ႕ အလားအလာ အမ်ားႀကီး ေကာင္းတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္က ေျပာရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
The Voice Journal – ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘယ္ေလာက္မ်ား ေဝးေနဦးမလဲဗ်။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေရး ဘယ္သူ႕အေပၚ အဓိက မူတည္ေနသလဲဗ်။
KO – ကၽြန္ေတာ္ထင္တာေတာ့ ဘယ္သူ႕အေပၚ မူတည္လဲဆိုေတာ့ ဘယ္သူ႕အေပၚမွာမွ အျပစ္တင္လို႔ မရဘူးဗ်။ စုေပါင္းေဆာင္႐ြက္မွ ရမယ့္ လုပ္ငန္း ျဖစ္ေနေတာ့ Partner အားလုံးအေပၚမူတည္ေနတယ္။ ဥပမာ – NCA စာခ်ဳပ္မွာပါတဲ့ Partner က ႏွစ္ဖက္ျဖစ္တယ္။ တစ္ဖက္က ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ ေနာက္တစ္ဖက္က တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား။ အဲဒီႏွစ္ဖြဲ႕လက္မွတ္ထိုးၿပီး NCA ေပၚလာတယ္။ ေပၚလာၿပီးေနာက္မွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတဲ့အခါက် ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအစုအဖြဲ႕က ေပၚလာတယ္။ သုံးစုေပါ့။ ၿပီးေတာ့ အားလုံးကို ေစာင့္ၾကည့္ အကဲခတ္ဖို႔ ျပည္သူလူထုရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက သက္ေသေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတြအားလုံးက ညီညီၫြတ္ၫြတ္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္မွ ေအာင္ျမင္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္တယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အစိုးရကခ်ည္း ေတာ္ေနၿပီး တပ္က မပါရင္ မရဘူး။ တပ္ကခ်ည္း ႀကိဳးပမ္းေနၿပီး EAO ေတြ မပါလည္း မရျပန္ဘူး။ EAO ခ်ည္းပဲ ႀကိဳးပမ္းေနၿပီး တပ္က မပါလည္း မရျပန္ဘူး။ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စုံစုံညီညီ၊ သိုက္သိုက္ဝန္းဝန္းပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မွ ရမယ့္ကိစၥ ျဖစ္ေနေတာ့ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္တဲ့ စိတ္ဓာတ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရင္ ကိုယ့္အဖြဲ႕အစည္း၊ ကိုယ့္ေဒသ အက်ိဳးစီးပြား ပြန္းပဲ့သြားမယ္ဆိုလည္း ပြန္းပဲသြားပါေစ ဆိုတဲ့ အနစ္နာခံလိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးရွိမွသာလၽွင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေအာင္ျမင္မယ္။ တာဝန္ရွိသူ အားလုံး၊ အထူးသျဖင့္ Conflict လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမွာ ပါခဲတဲ့ Partner အားလုံး စိတ္ရွည္သည္းခံၿပီး အနစ္နာခံၾကဖို႔လိုတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာ အဲဒါပါပဲ။ အနစ္နာခံၾကမွ ရမယ္။
Comments